7 پند برای مواجهه با دانشجویان دوران ما

1- از پرسیدن از دانشجو بپرهیز. البته این ابتدا حالت تجاهل العارف دارد یعنی به خود می‌باورانی که احتمالا می‌دانند، ولی امیدوار باش که به تدریج این حالت درونی شود و به مقام مکتب‌دار داستان مولوی دست یابی. اما اگر بپرسی، با فهمیدن کنه جهل آنها بیشتر خودت را می‌رنجانی.

آن‌کس که نداند و نداند که ندانند

همواره درون دل او آب شود قند

آن‌کس که بداند و نداند که ندانند

رنجی نبرد بیش از این وضعیت گند

آن‌کس که بداند و بداند که ندانند

نادانش نمایید به صد حیله و ترفند

2- نگذار کسی از تو بپرسد زیرا با شنیدن پرسشهای چرت آنها که غالبا قالب پرسش «لیلی زن است یا مرد؟» پس از شنیدن داستان لیلی و مجنون را دارد، رنج خواهی برد.

به شیوه‌های مختلفی می‌توان مانع از پرسیدن شد و خود در این‌باره استادی.

که تو خود دانی اگر زیرک و عاقل باشی

که چسان مانع پرسیدن جاهل باشی

3- به همکاران بیسواد خودت نگاه کن. حال به این فکر کن که چه کسی در اینجا وصله ناهمگون است تو یا آنها و دانشجویان، بنابراین آنکه باید برای اصلاح خود بیندیشد تویی نه آنها.

دیده‌ای اطرافیان خویش را

پس بکن تعطیل ای جان خویش را

می‌گویند از دیوانه‌ای پرسیدند چرا تو را به تیمارستان انداختند؟ گفت: دیگران می‌گفتند من دیوانه‌ام. من هم می‌گفتم آنها دیوانه‌اند. اما آنها اکثریت بودند و غالب شدند. فتأمّل

4- به این فکر کن که به جز موارد معدودی دانشگاه‌های معتبر، همه جا آسمان همین رنگ است و کندذهنان همه دانشگاه‌ها را پر کرده‌اند. این مایه آسودگی است که بدانی دوستان تو هم به چنین مصیبت شایعی گرفتارند.

همه جا آسمان همین رنگ است

پر تعطیل و کودن و منگ است

5- رو شکر کن مباد که از بد بتر شود، یا شکر کن که وضع بدتر از این نیست. اگر جای آن سولیوان بودی و می‌خواستی به هلن کلر که نه می‌دید و نه می‌شنید آموزش بدهی،  چه کار می‌کردی؟

6- وقتی آنها در یادگیری جدی نیستند تو هم لازم نیست خیلی در یاددهی جدی باشی

عالمی را خفته دیدم نیمروز

گفتم این  بیچاره خود لم داده به

آنکه شاگردی ندارد تیزهوش

اینچنین زیر پتو افتاده به

7- از مکانیسم‌های جبرانی-معنوی استفاده کن:

این رنجهاست که مرد را می‌سازد. اینها کفاره گناهان تو می‌شود. آنچه تو یادمی‌دهی هر چند در ذهن آنها نفوذ نمی‌کند اما در کائنات گم نمی‌شود و آن را به پیش می‌برد و ...