در حال تبدیل شدن به خاطرات شیرین

چند بار فیلم‌های از کرخه تا راین و بوی پیراهن یوسف را دیده‌ام و هر بار پای آنها گریه کرده‌ام. الآن هم اگر دوباره ببینم و تنها باشم گریه می‌کنم. فیلم‌های دیگر حاتمی‌کیا اما به این اندازه مرا متأثر نکرده‌اند البته در فیلم آژانس شیشه‌ای، آن موقع که حاج کاظم آدمهای داخل آژانس را جمع می‌کند و برای آنها سخنرانی می‌کند و صحنه آخری که برای عباس جوک تعریف می‌کند گریه کرده‌ام. این فیلمهای حاتمی‌کیا نه تنها در خاطر من باقی مانده‌اند بلکه با وجود من آمیخته‌اند. به باور من دو فیلم دیدبان و روبان قرمز او از بهترین فیلم‌های دفاع مقدس‌اند، هر چند دل من بیشتر با از کرخه تا راین و بوی پیراهن یوسف همراه است.

حاتمی‌کیا کارگردان خوبی است اما اندیشمند خوبی نیست، همانقدر که بازیگر خوبی هم نیست (علی‌رغم تلاشش در برخی فیلمها). ای کاش کسی دست او را می‌گرفت. او مدتی است که شاکی است و حقیقتا نمی‌دانم به دنبال چه چیزی است او را به دردمندی می‌شناسم، اما به نظر من آنچه در حال درد می‌گوید صواب نیست. بخشی از سخنان او حمله به کارگردانان دیگر است و فیلم‌هایشان. نمی‌دانم او چه نیازی به این کارها دارد. آثار او معرف اویند و حقیقتا مورد توجه هم واقع شده‌اند. او چرا گمان می‌کند که دیگران باید آن گونه که او می‌پسندد فیلم بسازند؟ مگر نه این است که اساسا در همین تفاوت در نگرش‌هاست که فیلم‌های او شناخته شده‌اند؟ به واقع اگر همه به دنبال زدن یک حرف باشند دیگر حرفی زده نمی‌شود. حاتمی‌کیا چون کار خودش را می‌کند کارش ارزشمند است ولی اگر دیگران بخواهند کار او را بکنند آن ارزش را پیدا نخواهد کرد. اگر فیلم‌های دیگران بد است او می‌تواند با ساختن آثار خوب، برجسته‌تر شود.

اگر از من بپرسند که ضعیف‌ترین فیلم حاتمی‌کیا کدام بوده است، بی‌شک وصل نیکان را انتخاب خواهم کرد. من منتقد سینما نیستم و بیشتر دلی می‌نویسم اما فکر می‌کنم علت نچسب در آمدن این فیلم آن بوده که خواسته جوابی به فیلم عروسی خوبانِ مخملباف باشد. ای کاش او کاری به کار دیگران نداشته باشد و کار خودش را بکند.

حاتمی‌کیا نقش تنوع نگاه‌ها را در رشد اندیشه در نیافته است. فقط با درد نمی‌توان فیلم ساخت، فکر هم می‌خواهد، ولی اگر او بخواهد مانند کسانی که با تسطیح افکار و یکدست کردن آنها به دنبال پدید آوردن هنر متعهد هستند عمل کند، در جا خواهد زد.